Hai uns días varios diarios publicaron unha columna de opinión cuxo titular era unha pregunta que facía referencia a se no caso da “manda” estabamos #ante unha violación ou #ante un acto pornográfico.
Non pretendo entrar a cualificalo. As ideas e opinións son libres e, por outra banda, as redes sociais ocupáronse xa de descualificalo por activa e por pasiva. Aínda que si hai algo que eu agradecería ao politólogo e antropólogo que asina o documento: a súa claridade. A transparencia coa que mostra o verdadeiro rostro do machismo, o máis profundo e inconsciente, ese que está tan arraigado en certos subconscientes masculinos que é capaz de enganar ao pensamento máis racional e facerlles crer que a súa interpretación da realidade é a correcta.
Probablemente haxa algúns homes e mulleres que consideren, como el, que o feito de non gritar como unha desaforada é a proba de que a moza consentiu que os membros da manda mantivesen relacións sexuais con ela. Pregúntase o autor se o sentimento de ser violada xorde no momento do acto ou despois, se os xemidos eran de pracer ou de desagrado, se os ollos péchaos por medo ou por vergoña, se non di nada por estar en shock ou porque non ten nada que dicir… En fin, dubido que o autor posúa un programa informático, unha app… que lle permita medir con fiabilidade ata onde un xemido é de pracer ou de dor, como se pechan os ollos nun sentido ou noutro, etc.
Noutro momento insinúa o autor que a culpa de todo é dos San Fermines: “esta festa desencadea unha catársis dionisiaca colectiva que che impele a facer o que non fixeras nunca”. Ou sexa, coma se estivésemos nun aquelarre rexional no que a todos váisenos a cabeza e, ala, todos aos portais a desfogarnos que para iso viñemos… Aínda que logo, como di o autor, o exceso da festa popular vínganos grande e revélenos nada menos que: “A nosa sexualidade está tan reprimida que cando se manifesta (…) asustámonos e estremecemos.”
Aplicado ao caso que nos ocupa, a “teoría” do autor explicaría o sucedido da seguinte maneira:
A moza de 18 anos do mesmo xeito que os mozos integrantes da chamada manada sucumbiron todos á “catarse dionisiaca” dos San Fermines, xerada polo ambiente festivo e o alcol. Este clima de éxtase provocou que aflorasen nela os instintos sexuais máis reprimidos -entre eles a moi común idea a esa idade de manter relacións sexuais con varios homes á vez-. De maneira que se insinúa para animalos a entrar con ela nun portal e “deixarse facer”. Só despois de gozar de tamaña festa, a súa educación represiva e o feito de que “aos 18 anos aínda non a coñecemos (a sexualidade), estamos a descubrila e ás veces arrepíanos o que descubrimos” fai que a moza se arrepinta e decida denunciar os feitos como violación, como fórmula para salvar a súa conciencia.
Efectivamente, así visto (e excluíndo -claro- o desenlace) estariamos #ante o perfecto guión dunha peli porno de reconcentrados prexuízos machistas como as que se fabrican para consumo masculino, nas que detrás do acoso sexual e da violación o que se esconde en realidade son os desexos reprimidos das mulleres do noso tempo e onde subxace a idea dunha muller sometida e que, ademais, goza con ese sometemento… Ou sexa, xusto o contrario do que se exporía -xa postos a analizar porno- nun guión do xénero que estivese escrito por unha ou varias señoras. Pero volvendo ao caso concreto da “manda”, entendo que se lle vai a man ao autor cando di: “o que se está xulgando é a sexualidade humana”. Ao atribuír aos xuíces do caso o traballo de dirimir sobre a sexualidade como tal e non sobre uns feitos concretos (que é en realidade a función dos xuíces), claramente se extralimita.
E nese marasmo de querer que os xuíces non xulguen feitos senón conceptos ou comportamentos (como a sexualidade), non é estraño que chegue a vaticinar para este caso o propio fracaso da Xustiza e -na súa desvarío- apele a outras disciplinas, cando di “que a lóxica xurídica codificada e o razoamento psicoanalítico móstranse insuficientes para dilucidar a controversia. Faise necesario, en consecuencia, buscar auxilio na antropoloxía sexual e na filosofía antropolóxica.” O colmo.
Se a Justica dedicásese hoxe a xulgar os comportamentos humanos na súa concepción filosófica estariamos probablemente volvendo ao medioevo. Exactamente na dirección contraria á que debemos dirixirnos. Pola contra estariamos a caer na trampa argumental dun machismo quizá máis sutil e elaborado pero coa mesma esencia. E aínda máis perigoso.
