Accessibility Tools

Ante unha situación excepcional como a que estamos a vivir e na que temos que evitar o contacto social, o primeiro que pensamos é en protexer á nosa familia, saber que se atopan ben e en buscar os medios para que o vínculo, en caso de non estar no mesmo espazo mantéñase intacto. Nestas circunstancias como se xestiona para que os menores poidan compartir tempo con ambos os proxenitores se teñen unha custodia compartida?

Nestes días, os adultos temos que facer un gran esforzo para manter a calma, adaptarnos ás novas rutinas e non deixar levarnos pola incerteza, e facémolo buscando a seguridade, nalgúns casos da xustiza. Isto conleva que, como adultos responsables, non nos esquezamos dun dos grandes prexudicados da situación que, ademais sono en silencio, os nenos e nenas. Se a isto sumámoslle que ten que compartir o seu tempo e espazo con ambos os proxenitores debemos preguntarnos que pasa coas familias que dependen dunha custodia compartida durante este estado de alarma?

Desde que se empezou a falar da posibilidade de que fose decretado o estado de alarma, os profesionais que, dun modo ou outro, dedicámonos ao dereito de familia, xa intuïamos o problema que se aveciñaba en relación co cumprimento ou non do réxime de custodia e visitas de menores no caso de proxenitores separados.

Ata uns días despois da aplicación do RD 463/2020 do 14 de marzo e, motivado pola avalancha de denuncias e incidencias, comezaron a escoitarse voces de xuíces, colexios de avogados e mesmo resolucións de Xulgados que, con absoluta disparidade de criterios, achegaban solucións distintas, distantes e moi variadas para permitir que os menores compartan tempo con ambos os proxenitores.

Se xa nunha situación normal é habitual a existencia de discrepancias de interpretación, o estado de alarma ía ser unha fonte de controversia entre os proxenitores separados con fillos menores. E así foi, xurdindo numerosas dúbidas sobre se quedaba suspendida a custodia compartida quedándose o menor co proxenitor co que estaba no momento da declaración da alarma ou se en custodias monoparentais suspendíase o réxime de estancia e comunicación co outro proxenitor.

Ao haber diferentes interpretacións en función do xulgado e ao non ter unhas pautas xerais de actuación, o Consello Xeral do Poder Xudicial emitiu un comunicado o 20 de marzo de 2020 no que acorda que, en caso de discrepancia dos proxenitores, corresponde a cada xuíz adoptar a decisión que proceda en función das circunstancias de cada caso, en garantía da prevención da saúde e benestar dos fillos, así como da saúde dos proxenitores e en xeral da saúde pública, debendo de ser adoptada a correspondente decisión poñendo por diante o mellor para o menor.

De calquera modo, a principal recomendación de todos os operadores xurídicos #ante a presente situación é que os pais e nais, apelando á sensatez, tenten alcanzar acordos que eviten a excesiva judicialización, arbitrando sistemas alternativos como poden ser a posterior compensación, por exemplo en período vacacional, polo tempo que o proxenitor non gozou durante a vixencia do estado de alarma, e permitindo a comunicación diaria mediante Skype, FaceTime ou videollamada de Whats app.

Artigo publicado en Grupo O Progreso, e elaborado polas socias de Executivas de Galicia Asunción Fieira, Esther Pérez, Carolina Pardo- Ciorraga, Luisa Rivas, Monserrat Vale e Mar Vivero.